Het is een klein lichtpuntje. Waar overal in Nederland georganiseerd sporten vrijwel onmogelijk is door corona, gingen de deuren van het buitenzwembad De Miranda open. Een experiment, aldus manager zwembaden Amsterdam Saskia Schakel. Een zeer geslaagd experiment, kunnen we inmiddels vaststellen. “Je komt eerder aan een kaartje voor Lowlands dan voor het buitenzwembad. Je kunt een week vooruit boeken en elke ochtend gaat de nieuwe dag open. Dan staan ze met z’n duizenden in de digitale wachtrij om één van die 600 kaartjes te bemachtigen. Dat had ik ook niet verwacht.”
Zwemmers dringen al jaren bij de gemeente aan op langere openstelling. Het traditionele seizoen loopt van mei tot september. “We krijgen elk jaar heel veel verzoeken van buitenzwemmers: kan het niet langer doorgaan? Dit jaar hebben we het per week bekeken. Hoeveel gas verbruik je? Hoeveel kaartjes verkoop je? En hoeveel personeel heb je nodig? En zolang de businesscase positief was, gingen we ermee door. Met enorm veel positieve, blije gebruikers tot gevolg. Echt bijzonder. Ik had ik ook niet verwacht dat we in december met een pak sneeuw 800 mensen op de wachtlijst zouden hebben om te mogen zwemmen.”
Positief voor de gezondheid
Buiten zwemmen in koud water speelt in op een bredere trend. Mensen kennen atleet en ijszwemmer Wim Hof. Aan zwemmen in koud water worden helende effecten toegedicht. “Kou komt terug als iets wat mensen kan helpen bij onze gezondheid. Je leest ook over kankercellen die worden bevroren en iemand als Wim Hof spreekt tot de verbeelding. Daarbij speelt ook dat er bijna niks te doen is, de binnenzwembaden en sportscholen zijn dicht. Dus dan maar buiten zwemmen. Het is de grote vraag of het een blijvertje is of dat het z’n populariteit te danken heeft aan corona. We zijn heel benieuwd om dat volgend seizoen te gaan ontdekken.”
De toeloop naar De Miranda komt uit het hele land. Inmiddels heeft de gemeente Amsterdam ook een bad in Amsterdam Noord opengesteld. “Dat is een paar jaar oud en wordt verwarmd met stadswarmte. We konden het water heel handig van binnen naar buiten pompen. Daarbij kijken we ook naar duurzaamheid. Je hebt miljoenen liters water nodig, dus het Flevobad valt af: dat kost te veel gas om te verwarmen. Dan durf je jezelf niet in de spiegel aan te kijken.”
De gemeente zou ook kunnen inzetten op bevordering van zwemmen in buitenwater. “Bij de veiligheid van open water komt heel veel kijken waar veel partijen bij betrokken zijn. Als er wat mis gaat wie is er dan verantwoordelijk? Dat is best wel een complexe puzzel. Wat niet weg neemt dat we dat graag zien: hoe schoner de Amstel, hoe beter het is. Zeker omdat de stad verdicht en het steeds warmer wordt. Maar het eerst doen in een bad is wel veiliger. Misschien is dat ook wel zo verstandig voor de zwemmers. Dan kunnen ze het langzaam opbouwen.”
Stel je gebruikers voorop
De belangrijkste les van het succes van De Miranda: stel je gebruikers voorop. Kijk naar wat er wel kan. “We hebben een enorm actieve groep buitenzwemmers hier in Amsterdam. Er is een Facebook community waarin zij zich verzamelen. Die Facebookgroep is sneller dan het licht. Als premier Rutten iets zegt dan weet die groep het direct. Die telt op dit moment meer dan 2000 gebruikers, tegenover enkele tientallen vorig jaar, waardoor we de hele tijd een levende klantreis hadden. We konden zien hoe mensen dit beleven en ze gaven live feedback. Als je iets iteratiefs doet en je kunt daar live feedback op krijgen, dan ben je leuke dingen aan het doen.”
De gemeente heeft haar beste beentje voorgezet met betrekking tot de kaartverkoop. Het bestaande systeem was niet ingesteld op de grote populariteit van het winterzwemmen. Maar waar de ambtelijke molens soms traag draaien, ging het nu snel. Houtje touwtje en met plakband, misschien nog niet perfect, maar het werkte wel. “We weten nu ook wat we moeten inkopen, maar ik ben enorm trots op ons plakbandsysteem. Niet alles kan: een meerbadenkaart kopen werkt technisch niet, maar je doet het met wat je kan.”
Straks betalen we de prijs
De businesscase voor zwemmen valt op dit moment positief uit. Er kunnen 45 mensen per uur in het bad, dat 14 uur per dag open is. Ofwel iets meer dan 600 zwemmers per dag en bijna 20.000 per maand. “We hebben gekeken naar gas en water versus kaartjes, maar als je personeel aan de businesscase toevoegt, dan wordt het al lastiger. Die konden we nu inzetten, omdat alles plat lag, maar volgend seizoen is dat hopelijk anders. Dan kunnen gebruikers misschien taken overnemen. Ik ben heel benieuwd wat daar nog uit naar voren komt. De grote vraag blijft Is het sportinnovatie of was het een hype in coronatijd. Ik ben heel benieuwd. Er zijn op dit moment veel mensen die koud douchen, dat was 5 jaar geleden niet zo. Is buiten zwemmen straks wat nu voetbal of hockey is? Of is het een hype?”
Schakel vindt het zonde dat er niet meer kansen zijn gegrepen op sportgebied in de stad. “Ik denk dat we met een meer gerichte doelgroepenaanpak meer sport mogelijk hadden kunnen maken. Dat vind ik echt een enorm gemiste kans. De kwetsbare jeugd die binnen opgesloten zit. Mensen met overgewicht of ouderen die niet goed ter been zijn. Daar hadden we echt veel meer mee moeten doen in Amsterdam. Al die gymzalen en sporthallen, desnoods met maar 4 naar binnen. Even los van wat het kost. De maatschappelijke waarde van sport is enorm. We gaan straks echt de prijs betalen, terwijl je juist weerbaarheid nodig hebben. We moeten mensen wapenen tegen het virus met sport. We hadden dat kunnen organiseren en dat is een gemiste kans.”
In navolging van Amsterdam hebben inmiddels 16 buitenbaden in het land hun deuren geopend.
Dit is een interview uit de serie Sportinnovatie Talks. Bekijk alle afleveringen op YouTube of beluister ze als podcast.
Over de auteur(s) van dit bericht:
Journalist bij Fast Moving Targets.