Sensoren als hulp voor de BMX Freestyle jury

Kunnen datasensoren de jury bij BMX Freestyle vervangen? Dat was de onderzoeksvraag waarmee Pim Postel van Team Innovatie KNWU ruim een jaar geleden begon. Dat zal niet snel gebeuren, is zijn huidige conclusie. Maar data over de hoogte van sprongen, het gebruik van een parcours en de variatie aan tricks kunnen wel een goed hulpmiddel bij beoordeling zijn. En bijdragen aan de publiekswaarde van de sport. In gesprek met Pim Postel.

Hoe is het project ontstaan?

Ongeveer 1,5 jaar geleden zagen de huidige directeur van de KNWU, Margo de Vries, en ik een Instagram post van het Urban Sports Performance Centre in Brabant waarbij BMX-ers een wetsuit met sensoren aanhadden waardoor je een persoon in 3D kon zien bewegen. Al brainstormend vroegen wij ons af of je de jurering in dit deel van de sport niet helemaal digitaal zou kunnen doen dankzij het meten en vergelijken van data zodat je geen jury van vrijwilligers meer nodig hebt.

Nu geeft de jury een beoordeling van 0 tot 100. Je kunt een prestatie van de ene week niet met die van de andere week vergelijken. Want een jurylid geeft de eerste rijder bijvoorbeeld 75 punten zodat er ruimte is om een betere hoger en een slechtere lager te beoordelen. Maar dat is geen objectieve beoordeling van de prestatie. Er wordt op 12 vlakken als creativiteit, gebruik van de ruimte, de landing, de hoogte, de snelheid beoordeeld. Altijd ten opzichte van de andere deelnemers dus. Zouden we de vergelijking van week tot week objectiever kunnen maken vroegen we ons af.

Wat kun je met data vastleggen?

Of je alle obstakels gebruikt, of je lijnen door het hele park loopt, of je alle ramps gebruikt, welke hoogte je bereikt, dat is allemaal meetbaar. Onze oorspronkelijke onderzoeksvraag was dus of we het zonder menselijke jury zouden kunnen doen, maar dan mis je simpelweg elementen is gebleken. Creativiteit als beoordelingsgrond, bijvoorbeeld. Maar ook de sporters hebben aangegeven dat niet helemaal te willen. Data kunnen zorgen dat er meer lijn in beoordelingen komt en dat het begrijpelijker wordt voor de buitenwereld, maar echt vervangen willen zij de jury ook niet.

Hoe is het traject verlopen?

Ruim een jaar geleden kwam het idee naar boven. We zijn daarmee naar het Urban Sports Performance Centre gestapt. Met hun hebben we gekeken wat simpele stappen zouden zijn om eerste tests te gaan draaien. Clever Franke is een bedrijf dat goed is in het visualiseren van data. Die zijn er toen ook betrokken bij geraakt. Met elkaar zijn we gaan kijken wat een geschikt toernooi voor een test zou zijn. Het NK BMX Freestyle is uiteindelijk de test geworden. Binnen een jaar konden we dus aan de slag.

Aan de ene kant moet je data zien te verzamelen, tegelijk moet je de data zien vorm te geven. Waar hebben de grootste hobbels voor jullie gezeten?

De data goed en betrouwbaar ontsluiten is een grote hobbel geweest. De sensoren die we gebruikten werden normaal voor transport gebruikt, dit was de eerste keer in de sport. We hebben 1 miljoen datapunten vastgelegd. Iedere beweging, omhoog, omlaag, etc, is dan een datapunt. De betrouwbaarheid daarvan zo goed mogelijk maken is lastig geweest.

Welke conclusie hebben jullie getrokken?

Dat het mooi is wat we met deze data kunnen, maar dat we ons goed moeten afvragen hoe ver we met dit soort data willen gaan. Welke punten kunnen we meten, welke punten willen we meten? En hoe kunnen we sensoren op een manier aanbrengen en analyseren zodat het budgettair niet uit de klauwen loopt.

Kan het ook niet een mooie tool voor de training zijn?

Ja, we zijn aan het kijken of zulke data niet ook kunnen bijdragen voor de prestatie van de rijders zelf. Je hebt nu op de fiets twee sensoren: een op het stuur en een onder het zadel, maar voor freestyle is ook de houding, bijvoorbeeld de kniehoeken, belangrijk. Dat kun je daar niet mee meten. Hoe dat wel te doen is een uitdaging.

Wat is voor jullie een volgende stap?

We gaan kijken of de internationale bond hier enthousiast van wordt en samen met ons dit traject verder in wil gaan.

Wat hebben jullie zelf van dit traject geleerd?

Dat er ontzettend veel mogelijk is. Dat je gewoon moet gaan proberen en dan pas conclusies trekt. Maar dat je geen groot plan van tevoren moet maken en niet teveel moet gaan nadenken over wat er wel allemaal niet mis kan gaan. Je moet het gewoon doen.

Bekijk onderstaande video om een live visualisatie te zien.