Dinsdag 26 maart vond de eerste editie van de Sportinnovatie Meetup plaats. Ger Baron, de CTO van de gemeente Amsterdam, zette uiteen hoe de stad grote stappen bij de digitalisering zet en liet zo zien hoe een oude organisatie kan innoveren. Willem La Riviere, directeur van biljartbond KNBB, schetste hoe het project SmartPool pool bij de jongeren brengt en maatschappelijk belangrijk is doordat het wiskunde weer cool maakt.
Het is de bewuste keuze van Sportinnovatie.studio om de wereld van de sport aan innovaties van buiten te koppelen. Omdat je van andere werelden vaak meer kan leren dan je eigen. En dus zijn de Sportinnovatie Meetups nadrukkelijk ook toegankelijk voor mensen van buiten de sport. Een mooi bont gezelschap was dan ook bijeen op de aftrap in De Loods in Durgerdam. Van bondsdirecteuren tot startups verzamelden zich in een gemoedelijke sfeer en hadden na afloop van de twee sprekers voldoende stof om tijdens de borrel verder te brainstormen, kennis te delen en ervaring uit te wisselen.
Hier volgen korte notities van de presentaties, maar wees er volgende keer zelf bij!
Op 14 mei is de volgende Meetup gepland. Meld je aan!
SmartPool: creatief denken en innovatief combineren

Het EK Poolbiljarten werd in 2017 in Nederland georganiseerd. Hoe kunnen we iets bedenken waarmee we blijvende waarde en echte impact creëren, was de vraag die de biljartbond zich stelde. Want zulke grote toernooien kosten veel tijd en geld, maar na afloop van de wedstrijden blijft er meestal weinig hangen. Dat moet anders kunnen, concludeerde de bond van directeur Willem La Riviere.
Al brainstormend ging men op zoek naar een maatschappelijke uitdaging waaraan de sport gekoppeld zou kunnen worden. De technische vakken hebben het niet makkelijk, constateerde men. En we hebben wel technici nodig. Kunnen we daar niet wat mee?
Een aflevering van het wiskunde tijdschrift voor jongeren Pythagoras met op de omslag een aantal poolballen, maakte het hem duidelijk. “We moeten pool aan wiskunde koppelen.” Daarmee sla je twee vliegen in één klap: je brengt pool naar de jeugd en je maakt wiskunde op een speelse manier leuk.
Enthousiaste reacties
Dat pool naar de jeugd toegebracht moet worden om ook in de toekomst toppers op te kunnen leiden is duidelijk. Nog maar 163 jeugdleden telt de Koninklijke Nederlandse Biljart Bond. En de sterke daling in ledental is niet zo gek. Pool wordt voor een belangrijk deel in de horeca gespeeld en daar mag de jeugd voor de 18e verjaardag niet komen.
Maar de jeugd zit wel op school. Met een aanbod om pooltafels op scholen te stallen kom je er natuurlijk niet. Ze moeten wel een functie vervullen. Daarom is de KNBB aan lesmateriaal gaan werken. Aan sommen waarbij je moet rekenen met de nummers die op de ballen staan, maar ook aan opdrachten waarbij je de hoek moet uitrekenen onder welke je een bal moet raken om punten te scoren.
Tegelijk ging de bond op zoek naar een uitklapbare pooltafel, eentje die in de klas kan worden opgezet wanneer ie nodig is en ingeklapt kan worden als ie geen dienst doet. Met de combinatie van lesmateriaal en tafel ging de bond de boer op. Het is nog te vroeg om te zeggen of pool in de klas beklijft, maar leraren en leerlingen zijn enthousiast. En zo zijn al duizend leerlingen met de sport in aanraking gekomen. Het project is zo’n grote hit dat inmiddels vijftig scholen op de wachtlijst staan.
Toppers van de toekomst
Even dreigde het project aan zijn eigen succes ten onder te gaan. Want de scholen betalen wel een bijdrage, maar dat dekt de kosten niet volledig. Gelukkig zag de bond de waarde ook en maakte extra geld vrij om het succes te kunnen voortzetten.
En op termijn? De KNBB wil meer lesmateriaal maken zodat van vmbo tot vwo met de sport in de wiskundeles aan de slag kan. En als er een wijd vertakt netwerk van poolende scholen is, kan de bond een scholentoernooi gaan organiseren. Daar kan het jonge talenten scouten. En die aankomende toppers worden wellicht de kampioenen van de toekomst.
Als Willem La Riviere het succes van SmartPool op een rij zet dan constateert hij dat er vijf belangrijke pijlers zijn.
- Topsport: bedenk een initiatief dat goed is voor de breedtesport, maar in de toekomst mogelijk ook toppers oplevert. Met SmartPool zijn de eerste duizend zaadjes gepland.
- Maatschappij: zorg voor maatschappelijke relevantie. Sport kan op veel manieren bijdragen aan de vraagstukken van de samenleving. Bijdragen aan het wegwerken van een tekort aan technische vakmensen is een sprekend voorbeeld.
- Media: denk na over een verhaal dat bij journalisten resoneert. Hoe een door sommigen als oubollig geziene sport hip wordt en en passant een niet populair vak weer cool maakt, is een verhaal waar men wat mee kan. Het aantal publicaties loopt maar door.
- Innovatie: zorg dat er een vernieuwend element in zit. Bij SmartPool was dat evident door de vernieuwende combinatie van sport en wiskunde.
- Imago: zorg dat het bijdraagt aan het imago van je organisatie. SmartPool heeft er voor gezorgd dat de biljartbond bij een groter publiek op de kaart is gekomen en bij de mensen die de KNBB al kenden positief in het vizier is gekomen.
SmartPool is een mooi voorbeeld van creatief denken en innovatief combineren, bekijk de reportage van het Jeugdjournaal.
Amsterdam: verandering komt van boven

“Niemand twijfelt er meer over dat de digitalisering van de dienstverlening moet. Iedereen wil wel. We investeren daarom heel veel tijd en energie in leiderschap.” Ga er maar aan staan, een grote organisatie digitaliseren. CTO Ger Baron zal de laatste zijn die zegt dat het zonder slag of stoot gaat, maar in zijn presentatie vertelde hij overtuigend dat Amsterdam de afgelopen jaren grote stappen gezet heeft.
En die grote stappen betreffen niet alleen processen van analoog digitaal maken, die gaan ook heel erg over cultuurverandering. Over anders naar de wereld kijken: “Je moet bijvoorbeeld niet meer mensen automatisch willen helpen met meer zorg, je ook moet kijken hoe je mensen gezonder maakt.” En je moet niet de regels en richtlijnen centraal stellen, maar wel de burger voor wie het allemaal bedacht is. En niet langer voornamelijk risicomijdend bezig zijn, maar dingen durven te proberen en dus ook niet bang zijn dat ze mislukken.
Constante verandering
Als je Ger Baron hoort praten, komen er veel werkwijzen en termen langs die je ook hoort als je met technologie startups praat. Dan gaat het over korte feedback loops, dan gaat het over de stad als een platform, dan gaat het over disruptie. Baron en zijn afdeling proberen de mentaliteit van constante verandering de organisatie binnen te brengen. En daardoor wordt er nu bij personeel naar andere vaardigheden gekeken dan in het verleden. Er werken nu data-analisten die de informatiestromen bekijken en analyseren, er zijn nu programmeurs die speciaal voor de stad open source software maken, ondernemerschap is belangrijk en innovatie is ook een groot aandachtspunt. Leidinggevenden hebben een verplichte innovatiecursus gevolgd waardoor er nu meer een sfeer van kijken naar kansen is dan naar bedreigingen.
Baron laat tal van mooie voorbeelden de revue passeren. Van zelfgebouwde tools die helpen bij inspraak en besluitvorming tot de drukteradar waarmee de drukte in de stad gemonitord wordt en met verkeer en menskracht op wordt ingespeeld.
Leerzaam verhaal
Zijn verhaal is leerzaam voor iedere organisatie met geschiedenis die wil veranderen, dus ook voor sportbonden en -verenigingen. Als je een cultuurverandering wilt doorvoeren, die valt of staat bij de leiding. Zorg dus dat die goed opgeleid en bijgeschoold wordt en met zijn allen dezelfde visie en focus hebben en uitstralen. En neem de tijd. Je moet mensen meenemen in verandering. Zorg dat je oog houdt voor de mensen voor wie je het doet en wie het moeten doen. Kijk verder heel goed naar de deskundigheid die je in huis hebt en nodig hebt bij het beantwoorden van de drie volgende hoofdvragen die ook Amsterdam stelt:
- Kunnen we beschikbare technologie beter gebruiken?
- Kunnen we pro-actiever op ontwikkelingen en de behoeften in de samenleving inspelen?
- Kunnen we kijken naar de beste organisatie voor de huidige tijd?
Op 14 mei is de volgende Sportinnovatie Meetup gepland. Meld je aan!
Over de auteur(s) van dit bericht:
Verhalenverteller, community-denker en fan van 'no-code'.