Sprekers van zowel binnen als buiten de sport delen hun belangrijkste lessen op het gebied van innovatie tijdens de Sportinnovatie Meetups. In de zesde editie vertelt Mark de Bruin van de ANWB over de innovaties die de wielrijdersbond door de jaren heen heeft ingevoerd. De tweede spreker, Michiel Huisman van Champ, laat zien hoe zijn boekingsbureau sporters bindt die geen abonnement willen afsluiten.
Hoe de ANWB al 136 jaar relevant blijft voor haar leden
“Eigenlijk denk ik eerder aan de suffe ANWB-stelletjes dan aan een innovatief bedrijf”, klinkt het verbijsterd uit de zaal na afloop. Maar schijn bedriegt. Innovatie-marketeer Mark de Bruin schakelt tijdens zijn presentatie van de ene naar de andere innovatie en laat zien hoe de Algemene Nederlandse Wielrijdersbond al ruim een eeuw innoveert. De organisatie is veel meer dan alleen wegenwacht en ontwikkelt nieuwe diensten, producten en bindingsvormen. “We bewegen mee met onze leden en verliezen daarbij onze missie niet uit het oog: mensen zorgeloos van A naar B brengen.”
Fietspaden en paddenstoelen
Voordat De Bruin ingaat op het innovatiebeleid van de bond, maken we een sprong terug in de tijd. Het innoverende karakter is namelijk niet iets van de laatste jaren. Sterker nog, de bond wordt in 1883 opgericht omdat er behoefte is aan een vernieuwing. “Er waren destijds geen fietspaden”, vertelt de innovator. “De ANWB-oprichters – een stel rijke meneren die zich een fiets konden veroorloven – ondervonden het probleem dat er geen verharde wegen waren. Ze kochten daarom een stoomwals en gingen zelf fietswegen aanleggen.” Zo’n veertig jaar later stuit de bond op een volgend probleem: de fietsers verdwalen nogal vaak. Omdat het onwenselijk is om telkens een kaart erbij te pakken, bedenkt de bond een slimme routewijzer. “Ruim honderd jaar later vind je nog steeds de welbekende paddenstoelen langs de fietsroutes, zonder dat ze ooit zijn aangepast.”
Dat geldt niet voor elke innovatie. “Ieder jaar stoppen we met producten en diensten. Denk aan producten of diensten die niet meer nodig zijn. De ANWB verkocht benzine omdat het destijds niet verkrijgbaar was, maar nu zijn er genoeg alternatieven. Of simpelweg omdat de innovatie niet succesvol is.”
Hoe blijf je relevant?
De ANWB kent men vooral van de wegenwacht, maar is zich altijd af blijven vragen: hoe blijf je verder relevant voor je leden? “Dat doen we op drie manieren. We geven informatie en advies, bieden leden kortingen aan op producten en diensten en zijn belangenbehartiger.” Naast dat je de ANWB belt bij een lekke band, informeert de bond via haar app gebruikers over files, parkeerplakken en waar je het goedkoopst kan tanken. Het is een greep uit de lijst producten en diensten die ze aanbieden. Milieustickers, autoverzekeringen, kampeerspullen, de ANWB biedt het allemaal aan.
Zelf werkte De Bruin aan de ANWB Onderweg App, gericht op het aanbieden van informatie en advies zoals hierboven beschreven. “In de app kun je onder meer zien waar je het goedkoopst kunt tanken of parkeren. Alleen je wilt niet voor iedere functionaliteit een aparte app. Daarom hebben we alles in een app gestopt zodat de gebruiker alles in één keer kan raadplegen. Deze innovatie komt overigens door te vragen waar de gebruiker behoefte aan had.”
Van buiten naar binnen
De bond komt daarnaast aan ideeën door het hele bedrijf mee te laten denken. Zo organiseert de ANWB challenges voor werknemers op het gebied van innovatie en komt er iedere maand iemand spreken om innovatie aan te zwengelen. In zijn innovatiebeleid kijkt de bond van buiten naar binnen. “We maken onderscheid tussen zien, volgen, leren en doen. Aan de buitenkant houden we ontwikkelingen in de gaten en als ze dichterbij komen, schakelen we over naar doen.”
“Hoe en wanneer we overgaan naar doen? Allereerst hanteren we een aantal speerpunten: projecten krijgen drie jaar de tijd om zich te bewijzen, het product of de dienst moet gericht zijn op minstens 100.000 klanten (wat afgezet tegen het aantal leden een klein percentage is) en het moet een besparing van iets bestaands of iets nieuws opleveren. Daarbij is de missie van het bedrijf leidend: mensen zorgeloos van A naar B brengen. Vervolgens werken we met de geijkte principes waaronder het uitvoeren van een pilot. Dat doen we trouwens, voordat we het aan het publiek voorleggen, vaak onder onze eigen werknemers. Een test voor een test.”
Proeftuin van de ANWB
Een mooi voorbeeld dat aansluit bij de van-buiten-naar-binnenmethode is ‘De Grootste Elektrische Proeftuin van Nederland’, een project waarbij de ANWB de problemen van het elektrisch rijden in kaart bracht. “In 2010 kwam het elektrisch rijden op en heel weinig mensen hadden zo’n auto. We hebben toen elektrische auto’s geleased, mensen daarin laten rijden en hun bevindingen genoteerd. Opvallend was dat er op de eerste plaats weinig mensen strandden met pech en op de tweede plaats dat er daarentegen wel veel problemen waren met het opladen. Inmiddels rijden er veel meer mensen in een elektrische auto en omdat we de ontwikkeling vroeg zagen, kunnen wij elektrische bestuurders nu beter helpen.”
Dit doet Champ anders dan andere boekingsplatforms
Een boekingsplatform waar sporters meerdere sporten kunnen ontdekken en boeken. Dat verhaal klinkt ons bekend in de oren. Champ richt zich net als SportOn op de zogeheten groep multisporters en biedt een scala aan sporten aan. En wat te denken van OneFit en Fitpas? Zij maken flexibel sporten ook mogelijk. Deze ontwikkeling is het aanwezige publiek in de sportloods niet ontgaan. ‘Is de taart wel groot genoeg is voor zoveel partijen? En wat maakt Champ uniek?’, klinkt het vanuit de loods. Oprichter Michiel Huisman neemt de vraagtekens weg en vertelt tijdens zijn toespraak wat Champ onderscheidt van de rest.
Huisman ziet net als zijn concurrenten een groeiende vraag naar flexibel sporten. “Mensen willen niet meer vastzitten aan verplichtingen en willen flexibel sporten. Je ziet dat sporters gemiddeld bijna drie sporten uitvoeren. In het huidige aanbod zitten gaten. Met andere woorden: er zijn kansen om mensen meer te laten sporten. Denk aan de zomer- en winterstop. Veel sporters doen dat niets, want ze willen niet een langlopend abonnement afsluiten. Met Champ hebben mensen in de maanden dat het stilligt een alternatief.”
Daarnaast zegt zo’n vijftig procent zijn of haar lidmaatschap van de sportschool op na een jaar. “Een van de redenen is dat het aanbod niet aansluitend is of dat ze het saai vinden, maar ze zeggen niet op omdat ze niet willen sporten! Vervolgens gaan de opzeggers niet googelen op ‘flexibel hockeyen’ bijvoorbeeld, komt gewoon niet bij ze op. Ook voor deze groep is Champ een mooi alternatief en kunnen sportscholen de uitstappers weer opvangen.”
Hoe het werkt
“Het sportaanbod komt op het platform te staan. Van bootcampen tot aan een les boksen, we willen zoveel mogelijke verschillende sporten op het platform. Daarnaast kan iedereen sportaanbieder zijn bij ons. Niet alleen de sportschoolhouder, maar ook de plaatselijke hardloopfanaat die een training wil organiseren. De boeker betaalt en de sportaanbieder ontvangt hier een percentage van.” Ook vertelt Huisman met trots dat er een Sport Cadeaukaart op de markt komt. “Je kunt op die kaart een tegoed zetten waarmee iemand sporten kan boeken via ons platform. Ook willen we meer inkomsten genereren als mensen het platform gebruiken. De basis is freemium, maar willen sporters bijvoorbeeld statistieken inzien en begeleiding dan kunnen ze een premium account aanschaffen.” Hij somt nog een aantal ideeën op zoals het aanschaffen van producten met korting en het aanbieden van sporten voor toeristen.
Wat Champ uniek maakt
Naast dat iedereen sportaanbieder kan zijn bij Champ onderscheidt het platform zich nog op meer manieren. “We richten ons niet op de frequente sporter, maar op de multisporters die lager zitten in de piramide. Dit zijn sporters die snel afhaken, abonnementen opzeggen en een andere motivatie hebben dan echte sportfanaten die bovenin de piramide zitten. Daarnaast richten we ons op dorpen en kleinere steden, waar minder van dit soort initiatieven zijn.” Hij vergelijkt het met mensen die uit eten gaan: “je kunt je product richten op mensen die uiteten gaan bij een viersterrenrestaurant, maar de grootste groep gaat naar een ‘doorsnee’ restaurant. Wij richten ons op de grootste groep.”
Champ en de georganiseerde sport
Ook Champ inventariseerde de mogelijkheden bij de georganiseerde sportmarkt en kan SportOn de hand schudden. “Verenigingen kunnen best een passend aanbod bieden door het veld een uurtje extra open te gooien. Nadeel is dat je afhankelijk bent van vrijwilligers en ze bang zijn om bestaande leden kwijt te raken wanneer ze veranderen van koers. Op voorhand ondervonden we met Champ veel hinder van het besluitvormingsproces van verenigingen. Daarom denk ik dat je eerst iets moet brengen voordat je iets komt halen.”